La Itala, Hispana kaj Germana popoloj unue, poste preskaŭ la tuta Eŭropo suferis sub la faŝismo dum 20a centjaro. La faŝistaj gvidantoj povis ĝui sian vivon. Ankaŭ multaj el iliaj partianoj vivis en komfortaj kondiĉoj. Sed homoj ekster la faŝistaj rondoj sentis timon. La viktimoj de la Eŭropa faŝismo ne kapablis savi sin mem. Nur la potenco de Sovetunio kune kun Usono kaj Brita Komunumo de Nacioj povis liberigi Eŭropon de la faŝismo.
Kiu povas liberigi nun Afrikon de ĝiaj regantaj faŝistoj?
Ĉu faŝismo en Afriko? Jes! Faŝismo estas – laŭ Sebastian HAFFNER, Germana politika aŭtoro – kruda defendado de pridubita respektive atakata maniero de regado kaj sociordo fare de perforto kaj demagogio. Faŝismo ne volas iun ajn socialan ŝanĝon, ĝi pretas subpremi perforte ĉian opozicion. Faŝismo uzas la plej fiajn emojn de la kanajlaro por ataki kaj venki ne-ŝatatajn minoritatojn. (vidu Die Bestie erwacht, el la Germana ĵurnalo STERN, 10/ 1968) Legi plu “Ĉu Afriko ne pretas aŭ ne kapablas feliĉigi la Afrikanojn?”
Afriko estis la lulilo de la homaro. La unuaj homoj naskiĝis en Afriko. La homaro disvastiĝis de Afriko tra la tuta mondo. La homoj fondis tribojn, popolojn kaj fine ŝtatojn. Foje ili vivis pace, foje ili militis unu kontraŭ la alia. Pro nutraĵo, pro virinoj, pro trezoroj. Venkitaj malamikoj fariĝis sklavoj. La negoco pri sklavoj estis en la tuta mondo.
Idealismo sen pano ne bone funkcias. Nek en Eŭropo nek en Afriko! Kiu ne certas pri sia ĉiutaga pano – ĉu tiu sentas emon studi Esperanton? Mi dubas. En kelkaj Afrikaj landoj la loka mizero elkreskas el la koruptado de politikistoj kaj oficistoj. Parto de la problemo sed fontas en Eŭropo. Ĉu sufiĉas, ke la statuto de UEA mencias la homrajtojn? Ĉu ni Eŭropaj esperantistoj ne eble havas devon, laŭte plendi kontraŭ la 